Σελίδες

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Friday 5 October 2012

Ο ελληνικός εγωκεντρισμός

Tου Αθανασιου Ελλις
Για την κατάντια της χώρας μας αποδίδουμε, ορθώς, τεράστιες ευθύνες στην πολιτική, επιχειρηματική -εγώ θα πρόσθετα και στη λεγόμενη πνευματική- ελίτ. Δεν είναι μόνον οι μίζες από προμήθειες του Δημοσίου, κυρίως στους εξοπλισμούς και την υγεία, και ο προκλητικός πλουτισμός κάποιων. Είναι, επίσης, η κρατική χρηματοδότηση ημετέρων, οι επιδοτήσεις ανύπαρκτων δράσεων και, φυσικά, οι διορισμοί συγγενών, φίλων και ψηφοφόρων, όπου αναπτύσσεται μια σχέση αμφίδρομη, καθώς συμμετέχουν ενεργά και οι πολίτες: από τους κρατικοδίαιτους μεγαλοεπιχειρηματίες, μέχρι τους απλούς υπαλλήλους ή αυτούς που δεν δικαιούνται αλλά λαμβάνουν συντάξεις.

Η αρχή που διαπερνάει όλες τις παραπάνω συμπεριφορές είναι κοινή: Θέλουμε όλο και περισσότερα, ακόμη και όταν δεν τα δικαιούμαστε. Πάντα για τον εαυτό μας και όχι για το κοινό καλό.
Στις παθογένειες που πλήττουν τη χώρα κυρίαρχο ρόλο έχει, δυστυχώς, ο εγωκεντρισμός που μας διακρίνει και η απουσία αλληλοστήριξης και αλληλεγγύης. Ακόμη και στην Αμερική, τη χώρα όπου η λειτουργία της κοινωνίας έχει οικοδομηθεί γύρω από το άτομο και τον σκληρό ανταγωνισμό, οι πολίτες επιδεικνύουν πολύ μεγαλύτερη ομαδικότητα. Οταν, δε, βρίσκονται μπροστά σε κίνδυνο συσπειρώνονται και αναδεικνύεται έντονα το στοιχείο της κοινωνικής αλληλεγγύης, όπως έδειξε με τον πιο επώδυνο τρόπο η 11η Σεπτεμβρίου, ιδιαίτερα στη Νέα Υόρκη. Δυστυχώς, παρά τη βαθιά κρίση που βιώνει η Ελλάδα παρατηρείται μια ενοχλητική έλλειψη στήριξης του διπλανού. Δεν μοιραζόμαστε, είμαστε ατομιστές. Αλλωστε, σε ποια άλλη χώρα ακούγεται καθημερινά το ρητορικό ερώτημα: «ξέρεις ποιος είμαι εγώ;»

Οι επισημάνσεις αυτές ήρθαν στη σκέψη μετά την ανάγνωση της ενδιαφέρουσας και ταυτόχρονα ενοχλητικής ιστορίας που ακολουθεί, της οποίας την αυθεντικότητα δεν είμαι σε θέση να πιστοποιήσω, αλλά δεν νομζω ότι χρειάζεται. Αποδίδει, δυστυχώς, τη σημερινή ελληνική πραγματικότητα.

Ενας ανθρωπολόγος πρότεινε το ακόλουθο παιχνίδι στα παιδιά μιας αφρικανικής φυλής: Τοποθέτησε ένα καλάθι γεμάτο ζουμερά φρούτα δίπλα σε ένα δέντρο και είπε στα παιδιά ότι όποιο από αυτά φτάσει πρώτο στο καλάθι θα πάρει όλα τα φρούτα. Οταν τους έκανε το νεύμα για να τρέξουν, πιάστηκαν χέρι χέρι και ξεκίνησαν να τρέχουν όλα μαζί. Υστερα κάθησαν σ’ έναν κύκλο για να φάνε τα φρούτα. Οταν ρώτησε γιατί το έκαναν αυτό, αφού ένα από αυτά θα μπορούσε να είχε καρπωθεί όλα τα φρούτα, τα παιδιά απάντησαν ότι «δεν μπορούμε να είμαστε χαρούμενοι αν έστω ένας από εμάς είναι στενοχωρημένος!». Το μήνυμά τους ήταν: «Υπάρχω γιατί υπάρχουμε».

Εγινε το αντίστοιχο παιχνίδι και σε ένα γυμνάσιο χώρας-μέλους της Ευρωζώνης, με τη διαφορά ότι το καλάθι δίπλα στο δένδρο περιείχε ένα iPod, ένα iPad και ένα iPhone, πάλι με την εξήγηση ότι ο πρώτος τα παίρνει όλα. Οταν δόθηκε το σήμα για να τρέξουν, έπεσαν αγκωνιές, τρικλοποδιές, μπουνιές και τελικά το πιο μεγαλόσωμο παιδάκι έφτασε πρώτο και πήρε και τα τρία. Υστερα, μερικά παιδάκια κάθησαν γύρω από τον μεγαλόσωμο συμμαθητή τους και τον παρακολουθούσαν να χειρίζεται τα ηλεκτρονικά καλούδια με θαυμασμό, κάποια άλλα είχαν περικυκλώσει τον ανθρωπολόγο και διαμαρτύρονταν για τους άδικους κανόνες του παιχνιδιού, ενώ κάποια άλλα δέχθηκαν μοιρολατρικά την τύχη τους. Οταν ο ανθρωπολόγος συνήλθε και επέβαλε τη δέουσα τάξη, πλησίασε το παιδάκι που νίκησε και το ρώτησε γιατί κράτησε και τα τρία gadgets αντί να σκεφτεί να κρατήσει το ένα και να μοιράσει τα υπόλοιπα σε δυο φίλους του. Εκείνο του απάντησε κάτι ακαταλαβίστικο, αλλά από τις κινήσεις του προέκυπτε ότι αυτό που εννοούσε ήταν: «υπάρχω για να ζω σε βάρος των υπολοίπων, συγγενών, συμμαθητών, ντόπιων ή ξένων, και το βρίσκω απολύτως φυσικό».

Το σχολείο του πειράματος βρίσκεται στην Ελλάδα, μια χώρα που ουσιαστικά έχει χρεοκοπήσει οικονομικά την τελευταία διετία. Ηθικά, δε, πολλά χρόνια πριν.

http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_04/10/2012_464453

4/10/12

No comments:

Post a Comment

Blog Archive